Bağışıklık Sistemini Etkileyen İlaçlar Kullanan Üveit Hastaları İçin Öneriler
Bağışıklık sistemini etkileyen ilaçlar kullanan üveit hastaları için öneriler
- Uzun süre yüksek doz kortizon kullanımı olan ve bağışıklık sistemini baskılayan (immunsupresif) metotreksat, azatioprin, mikofenolat, siklosporin ve özellikle anti-TNF olarak gruplandırılan biyolojik ilaçları almakta olan hastalarımız bu tedavileri başlarken bilgilendirildikleri üzere enfeksiyonlar açısından riskli sayılırlar. Henüz bu ilaçları alan hastalarda Covid-19 enfeksiyonunun daha ağır seyrettiğine dair net bir bilgi olmamakla birlikte, izolasyona ve kişisel korunmaya azami dikkat etmesi gereken bir grubu oluşturmaktadırlar.
- Siklosporin düşük-orta doz kullanımının yukarda sayılan ilaçlar içinde nispeten daha güvenli olduğu düşünülmektedir. Mikofenolat laboratuar ortamında virusun çoğalmasını baskılasa da insan bünyesinde böyle olumlu bir etki gösterdiği kanıtlanmamıştır. Tocilizumab (actemra) ağır Covid hastalarında tedavi amacıyla kullanılmaktadır ama enfeksiyonu kapmaktan koruyucu bir özelliği yoktur. Interferon antiviral bir ilaç olması nedeniyle halen bu tedaviyi almakta olan hastaların devam etmesi mantıklı görünmektedir.
- Uluslararası üveit dernekleri hastaların bu ilaçları kesmesini şu anda önermemektedir. İlaç kesilmesi durumunda ortaya çıkması muhtemel ve ciddi görme kaybı tehdidi yapan bir üveit atağının tedavisi daha da zor olacaktır. Buna karşılık uzun süredir gözü sakin olan ve tedricen ilaç azaltımı yapılmakta olan hastaların immunsupresif ilaçlarının kesilmesi düşünülebilir. Doktorunuzun onayı ile ilaç uygulama aralıklarının açılması, doz azaltılması veya mümkünse kesilmesine karar verilebilir.
- Herhangi bir enfeksiyon şüphesi veya yüksek riskli temas varsa immunsupresif ilaçlar ve biyolojik tedavi hemen kesilmelidir. Kortizon birden kesilemez hatta enfeksiyon durumunda vücudun kortizon ihtiyacı daha da artabilir.
- Kan sayımı değerlerinin, karaciğer ve böbrek fonksiyonlarının bozulmasının Covid enfeksiyonu açısından riski daha da artırması söz konusu olacağından interferon dahil olmak üzere üveit tedavisi almakta olan tüm hastaların her zaman yaptırdıkları düzenli tam kan sayımı ve karaciğer ve böbrek fonksiyonları (ALT, AST, GGT, serum kreatinin gibi) testlerini Covid hastanesi olmayan merkezlerde veya en yakın laboratuarlarda yaptırmaları ve sonuçlarda anormallik varsa ilaç dozlarının düzenlenmesi için doktorlarına danışmaları önemlidir. Tam kan sayımında lökosit (WBC) sayısının 4000 üzerinde olması önemlidir.
- Maske takılmasının şart olduğunu belirtmek isteriz. Başka hiçbir amaçla hastalar dışarı çıkmamalı ve mümkünse oda karantinası uygulanmalıdır.
- Yurt dışı ve yurt içinden yeni bilgiler elde edildikçe bu öneriler de yenilenecektir.
SAĞLIKLA KALIN, EVDE KALIN!
Prof. Dr. İlknur Tugal Tutkun